Triển vọng trẻ hóa làn da bằng liệu pháp tế bào gốc

Dấu hiệu lão hóa da: Nhăn, khô, mảng sạm, da chùng

Lão hóa da hiểu một cách đơn giản là quy luật tự nhiên, suy giảm dần chức năng của tế bào và mô. Nó được đặc trưng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cả sự tiêu hao telomere, sự mất ổn định di truyền và hiện tượng protein bị lệch tâm. Từ sau tuổi 30, những dấu hiệu lão hóa da như nếp nhăn, khô, mảng sạm, da chùng, mất độ đàn hồi biểu hiện rõ và dễ dàng nhận thấy bằng mắt thường, khiến nhiều chị em mất tự tin.
Còn nói theo góc độ khoa học, lão hóa da là quá trình suy giảm các chức năng của làn da, tuần hoàn máu và hệ bạch huyết, hủy hoại cấu trúc nền da,suy yếu mao mạch dưới da, khiến độc tố ứ đọng không thải ra ngoài được.

Riêng phụ nữ sau tuổi 30, mọi thứ bắt đầu vào giai đoạn suy giảm  do rối loạn hormone nữ  như estrogen, progesterone, testosterone. Về ngoại cảnh còn có tia cực tím từ ánh nắng mặt trời và các yếu tố ngoại lai khác khiến cơ thể sản xuất nhiều gốc tự do làm cho cấu trúc protein dạng sợi tổn hư nên da bị lão hóa. Gốc tự do khiến tế bào hư hại, mất khả năng hoạt động, dẫn đến cấu trúc da gặp trục trặc, mất khả năng bảo vệ và da đi đến sự già nua.

Triển vọng trẻ hóa da bằng liệu pháp iPSC

Theo một nghiên cứu vừa được tạp chí y học Mỹ Medicalnewstoday cập nhật, một trong những triển vọng để làm trẻ hóa làn da bằng tế bào gốc, có tên Tái lập trình tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPSC). Đây là một kỹ thuật trong đó bất kỳ tế bào nào cũng có thể được chuyển đổi thành trạng thái giống như tế bào gốc phôi. Tế bào gốc phôi có thể được tạo thành bất kỳ tế bào nào. Do đó, iPSC có thể đảo ngược những thay đổi liên quan đến tuổi tác, bao gồm cả sự tiêu hao telomere và stress oxy hóa. Hình thức ban đầu của kỹ thuật này đã được sử dụng nổi tiếng trên cừu “Dolly”, động vật có vú đầu tiên được nhân bản vô tính từ một tế bào soma trưởng thành vào năm 1996.

Ngược thời gian vào năm 2014, ca điều trị bằng tế bào gốc iPSC tự thân đầu tiên được tiến hành tại Nhật Bản  cho một phụ nữ bị mất sức nhìn do sự thoái hóa điểm vàng, bởi các tế bào nội mô sắc tố võng mạc bị hư hỏng do phát triển quá mức của các mạch máu. Đây là người đầu tiên nhận tế bào võng mạc được làm từ tế bào da của chính mình do Trung tâm Sinh học phát triển Viện RIKEN tại Nhật Bản thực hiện, cấy ghép một tấm tế bào sắc tố võng mạc vào mắt của người phụ nữ 70 tuổi này. Đầu tiên người ta thu nhận tế bào da từ bệnh nhân và chuyển nó thành tế bào vạn năng cảm ứng iPSC, sau đó được biệt hoá thành các tế bào sắc tố võng mạc.

Medicalnewstoday vừa trích dẫn nghiên cứu mới về triển vọng để làm trẻ hóa làn da bằng liệu pháp iPSC. Theo nghiên cứu thì iPSC có thể làm cho các tế bào da trẻ hơn đến 40 tuổi. Đó là dự án của nhóm chuyên gia ở Viện Gulbenkian de Ciencia (IGC) Bồ Đào Nha. Nó chứng minh việc sử dụng kỹ thuật iPSC có thể làm trẻ hóa các tế bào, nhất là chức năng, chẳng hạn như sản xuất collagen và chữa lành vết thương. Các nhà nghiên cứu đã đưa các vectơ virus vào tế bào da từ ba người hiến tặng biểu sinh ở độ tuổi 45, 49 và 55. Các vectơ virus đã tác động lên sự biểu hiện của bốn protein được gọi là yếu tố Yamanaka có thể gây ra sự hình thành tế bào gốc.

Theo nữ TS Ines Milagre, trưởng nhóm nghiên cứu, thay vì để các tế bào tiếp xúc với các vectơ virus trong 50 ngày cần thiết để tái lập trình hoàn chỉnh tế bào, họ đã loại bỏ các tế bào sau 10, 13, 15 hoặc 17 ngày. Khi đo tuổi methyl hóa DNA tế bào, phát hiện thấy 10 ngày tiếp xúc làm giảm tuổi tế bào 20 năm và 17 ngày tiếp xúc là 40 năm. Các nhà nghiên cứu đã báo cáo kết quả tương tự từ các biện pháp tế bào khác. Họ cũng phát hiện ra rằng các đồng hồ biểu sinh khác có thể trẻ hóa sau đó trong quá trình tái lập trình, cho thấy rằng quá trình trẻ hóa tế bào xảy ra theo từng giai đoạn. Nhóm đề tài lưu ý thêm, sau 17 ngày, các tế bào có thể sẽ bước vào giai đoạn ổn định, trong đó chúng sẽ không còn giữ được tính ban đầu.

"Nghiên cứu iPSC là một trong những nghiên cứu quan trọng nhất đang diễn ra trong lĩnh vực y tế. Nếu nó thực sự hoạt động hiệu quả và có thể khái quát hóa, chúng có thể đơn giản hóa quá trình lấy 'tế bào' mới để trả lại cho bệnh nhân. Hy vọng phát hiện của chúng tôi có thể góp phần vào nỗ lực kéo dài khoảng cách sức khỏe của con người - trái ngược với tuổi thọ - để giúp mọi người có thể lão hóa một cách duyên dáng, khỏe mạnh hơn”, nữ TS Ines Milagre nhấn mạnh trong buổi lễ báo cáo nghiên cứu.