Vì sao lại có hiện tượng sẩn ngứa da khi trời lạnh?

Thứ sáu - 03/02/2023 09:39
“ Mỗi khi trời lạnh, tôi năm nay 50 tuổi lại bị mẩn ngứa trên da rất khó chịu, gãi nhiều khiến da bị tổn thương sau đó để lại sẹo xấu. Rất mong được bác sĩ tư vấn để có cách khắc phục”.
Chị Trần Thu Ng. (Bình Tân, TP.HCM)
bs trinh xuan thuy
BSCKI. TRỊNH XUÂN THỦY
Phụ trách PK Da liễu Bệnh viện Quốc tế Minh Anh

Cơ chế sinh bệnh ngứa da mùa đông

Theo Trung tâm Thông tin về Di truyền và Hiếm gặp Mỹ (GARD), sẩn ngứa (Prurigo nodularis hay Nodular prurigo), là bệnh da thường gặp, gây ra các cục (nốt) cứng và ngứa hình thành trên da. Nói đơn giản, do phản ứng viêm xuất tiết xuất hiện ở vùng lớp trung bì nông với sự thâm nhiễm của tế bào lympho và bạch cầu đa nhân trung tính. Cảm giác ngứa  có thể dữ dội, khiến người bệnh tự gãi đến mức chảy máu hoặc đau đớn. Gãi có thể khiến da xuất hiện nhiều tổn thương hơn. Tình trạng ngứa trở nên tồi tệ hơn do nóng, đổ mồ hôi hoặc kích ứng từ quần áo.  Trong một số trường hợp, những người sẩn ngứa có tiền sử mắc các bệnh khác bao gồm bệnh chàm (viêm da dị ứng), ung thư hạch, nhiễm HIV, thiếu máu nặng hoặc bệnh thận.

Sẩn ngứa được phân loại dựa trên thể, mức độ như thể cấp tính, thể bán cấp, thể mạn tính. Riêng sẩn ngứa ở phụ nữ có thai thường xuất hiện  vào tháng thứ 3 hoặc thứ 4 tại vị trí ở chi hoặc thân mình, tổn thương giảm đi sau khi sinh nhưng có thể tái xuất hiện trở lại với các lần mang thai tiếp theo.

Do nguyên nhân chính xác của sẩn ngứa vẫn chưa được biết đến. Mùa đông là thời điểm thuận lợi giúp cho viêm da tiết bã bùng phát. Khi độ ẩm xuống kém chất lượng, làn da mắc mất nước đã kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh. Ngứa da vào mùa đông là biểu hiện cảnh báo da bị kích ứng do từ môi trường gây ra, có thể là:

·       Ngứa do mề đay: Mề đay là bệnh lý mãn tính có thể khởi phát ở bất kỳ đối tượng nào. Mề đay tiến triển nhanh thành thể mãn dẫn tới nhiều hệ lụy như rối loạn nhịp tim, phù nề đường thở, phù môi hoặc mí mắt, thậm chí còn gây sốc phản vệ…

benh me day
Nổi mề đay

·       Do viêm da cơ địa, mắc bệnh dị ứng, hen suyễn hoặc người trong gia đình từng chữa bệnh viêm da tình huống sức khỏe sẽ có nguy cơ mắc cao hơn. Vào mùa đông, khi độ ẩm xuống không tốt có thể là nguyên nhân làm viêm da tình huống sức khỏe bùng phát khỏe khoắn.

viem da co dia 1
Viêm da cơ địa

·       Do vảy nến: Căn bệnh chủ yếu khởi phát ở tại vùng khuỷu tay, đầu gối,  mông sau đó lan ra toàn cơ thể.

benh vay nen
Vảy nến

·       Do viêm da tiết bã: Mùa đông là thời điểm thuận lợi giúp cho viêm da tiết bã bùng phát.

viem da tiet ba o mat 15351090086231701213074 0 0 336 598 crop 1535109260073118824170
Viêm da tiết bã

Biểu hiện điển hình của bệnh như sẩn phù dạng mày đay, sẩn đỏ hoặc mảng đỏ, mụn nước xuất hiện trên sẩn phù, sẩn hoặc mảng đỏ, mụn nước có thể vỡ gây tiết dịch hoặc đóng vảy tiết, sẩn cục, tổn thương săn chắc, màu đỏ nâu hoặc xám. Kích thước từ 1 -2 cm và tổn thương rải rác chủ yếu ở vùng da hở.

Chẩn đoán và điều trị

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cho làm sinh thiết da để tìm các dấu hiệu của bệnh như dây thần kinh dày lên trên da. Sau khi chẩn đoán xác nhận, các xét nghiệm khác như xét nghiệm máu và xét nghiệm chức năng gan và thận có thể được khuyến nghị làm bổ xung để loại trừ các nguyên nhân gây bệnh dễ bị nhầm lẫn.

Về điều trị, nguyên tắc chung là phải tìm nguyên nhân để loại bỏ sai sót mới mang lại hiệu quả tối đa. Về điều trị sẩn ngứa phụ thuộc vào từng giai đoạn, giúp bệnh nhân giảm gãi, chà xát. Không nên tự mua thuốc điều trị, dùng sai thuốc khi chưa xác định nguyên nhân khiến bệnh thêm nặng. Bệnh nhân cần thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Về phòng bệnh

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, tránh thức ăn cay nóng, nên dùng kem chống nắng, giữ ẩm thường xuyên cho da, tránh chà xát, gãi mạnh và hạn chế ra nắng, mang trang phục chống nắng để tránh tia cực tím và hạn chế sẩn ngứa do ánh nắng mặt trời gây ra.

Giữ vệ sinh da, kể cả mùa đông vì nó có tác dụng loại bỏ vi khuẩn trên da, tránh tình trạng nhiễm trùng da, dẫn đến các bệnh về da trầm trọng hơn. Nên dùng nước đủ ấm, tránh nước quá nóng. Dùng các loại sản phẩm xà phòng, sữa tắm có tác dụng diệt khuẩn và thân thiện với làn da để đạt được mục đích loại bỏ vi khuẩn và bảo vệ da tốt hơn.

Giữ ẩm cho da bằng cách tránh sử dụng nước quá nóng, tránh tiếp xúc với các chất tẩy rửa có độ acid cao. Dùng kem dưỡng ẩm phù hợp với làn da, nhất là những lúc vừa tắm xong. Ngoài ra vào mùa đông lạnh nên giữ ấm chân tay,  mặt, mũi và tai. Tăng cường vận động giúp khí huyết lưu thông, da được tăng ẩm, tăng độ ẩm cho phòng ngủ, tránh mặc quần áo quá chật,  bằng chất liệu len... dễ gây kích ứng da. Nếu mọi biện pháp đã áp dụng hết mà vẫn bị ngứa thì nên đi khám chuyên khoa da liễu để được chỉ định dùng thuốc phù hợp. Tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc hoặc gãi mạnh để tránh bị trầy xước, nhiễm trùng da.
 

Tác giả bài viết: BVQT Minh Anh

Tổng điểm nội dung là: 5 trong 1 đánh giá

Xếp hạng: 5 - 1 phiếu bầu
Click để đánh giá

  Ý kiến khác

Mã bảo mật   
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây
1
Bạn cần hỗ trợ?