Bướu tiền liệt tuyến được điều trị như thế nào tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố, chủ yếu là dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và khối lượng của tiền liệt tuyến.
Trong kỳ trước, BSCK2 Lê Xuân Hà đã đề cập đến nguyên nhân, triệu chứng cùng các biến chứng của bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt. Kỳ này, vần đề được đặt ra là: phì đại tiền liệt tuyến khi nào phải điều trị? Và điều trị bằng các phương pháp nào?
Bước qua tuổi trung niên, thường thì tóc chúng ta bắt đầu bạc, cũng vậy, ở nam giới, từ 55 tuổi trở đi, phần đông tuyến tiền liệt của họ có hiện tượng phì đại. Có người tăng sinh nhanh, có người kích thước tăng sinh lớn, và có người gặp những triệu chứng khó chịu, nhưng có người thì bình thường, sống khỏe với cái tuyến phì đại của mình.
Điều đó có nghĩa là, sẽ không việc gì nếu không “bị gây khó chịu”. Còn nếu như có các triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng sống, cản trở sinh hoạt, làm việc… quý ông cần phải đi gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán (cũng tiện thể tầm soát ung thư luôn) và điều trị.
Về thăm khám, theo bác sĩ CK2 Lê Xuân Hà chuyên ngoại niệu – BVQT Minh Anh thì có các hình thức sau đây:
• Hỏi bệnh sử
• Đánh giá thang điểm IPSS ( để có chỉ định phẫu thuật)
• Thăm dò trực tràng: phát hiện khi tiền liệt tuyến to đáng kể, ước lượng kích thước tương đối của khối u
• Siêu âm: Đánh giá kích thước, khối lượng tiền liệt tuyến, sỏi hoặc bướu bàng quang, ứ nước 2 thận …
• Xét nghiệm PSA là chất chỉ thị ung thư. bình thường PSA nhỏ hơn 4ng/ml. Nếu PSA trên 4ng/ml thì cần sinh thiết tiền liệt tuyến để xác định ung thư.
Về điều trị, bác sĩ Hà cho biết: điều trị nội khoa được chỉ định khi bệnh chưa gây biến chứng, Việc điều trị dựa vào sử dụng thuốc và theo dõi tiến triển của bệnh.
Nếu điều trị nội khoa thất bại hoặc bệnh đã gây biến chứng, dựa vào thang điểm IPSS, phương pháp ngoại khoa sẽ phải nghĩ tới. Có nhiều phương pháp nhưng chủ yếu là cắt đốt nội soi qua ngả niệu đạo . Sau đây là một số phương pháp đang được áp dụng tại nước ta:
Cắt đốt nội soi phì đại lành tính TTL qua ngả niệu đạo. Phương pháp này đến nay vẫn được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong điều trị bệnh. Ứng dụng với các u có kích thước dưới 100g
Bệnh nhân được gây tê tủy sống, hoặc ngoài màng cứng hoặc gây mê toàn thân. Qua dụng cụ nội soi, cắt đốt bướu bằng dao điện lưỡng cực hoặc đơn cực. Ưu điểm của phương pháp này: không có đường mổ nên cảm giác về mặt thẩm mỹ và tâm lý tốt, sau mổ nhẹ nhàng do ít đau, nhanh lấy lại vận động do đó tránh được các biến chứng do nằm lâu, thời gian nằm viện ngắn, chóng đi tiểu theo đường tự nhiên.
Phẫu thuật mở. Áp dụng khi bướu có trọng lượng hơn 100g, hoặc có biến chứng sỏi bàng quang hoặc túi thừa bàng quang hoặc bênh nhân bị cứng khớp háng, bất thường về khung chậu
Cắt bướu tiền liệt tuyến bằng laser. Sử dụng hiệu ứng quang nhiệt của laser với bước sóng phù hợp nhằm lấy bỏ mô tổ chức tuyến tiền liệt.
Làm bốc hơi bướu tiền liệt tuyến. Phương pháp này sử dụng một dao cắt có năng lượng điện mạnh qua đường niệu đạo. Vùng tiếp xúc mỏng của dao cắt sẽ làm bốc hơi nước mô ở nhát cắt của nó và lớp mỡ bên dưới cũng sẽ được tách rời ra khỏi bướu tiền liệt tuyến. Lưỡi dao cắt này đồng thời cũng đốt làm khô mô bướu và cầm máu.
Điều trị bằng áp nhiệt. Điều trị bằng nhiệt dựa vào việc sử dụng nhiệt do vi sóng có bước sóng thích hợp phát ra từ một anten đặt bên trong niệu đạo.
Tiêu hủy bướu tiền liệt tuyến bằng kim qua đường niệu đạo (TUNA). Đây là điều trị được tiến hành thường không cần gây mê toàn thân, nên có thể áp dụng cho bệnh nhân ngoại trú.
Đặt ống nong niệu đạo tiền liệt tuyến(stent). Trong những năm gần đây, nhiều thầy thuốc đã sử dụng ống nong niệu đạo trong điều trị bướu tiền liệt tuyến. Có nhiều loại ống nong khác nhau như ống nong tự tiêu, ống nong đặt tạm thời, ống nong đặt vĩnh viễn. Ống nong được đặt vào niệu đạo tiền liệt tuyến với sự phối hợp vô cảm tại chỗ nhằm mục đích giải quyết tình trạng tắc nghẽn đường tiểu.
Nút động mạch tiền liệt tuyến (PAE). Dựa vào ống thông Foley, người ta tiến hành bơm các hạt vi cầu (có kích thước rất nhỏ) vào để nút động mạch. Các hạt vi cầu này sẽ có khả năng ngăn chặn dòng máu chảy vào nuôi dưỡng khối u tiền liệt tuyến. Thông thường, sau khi nút động mạch phì đại tuyến tiền liệt, khoảng 2 – 3 tuần sau kích thước tuyến tiền liệt bắt đầu nhỏ lại, các triệu chứng sẽ cải thiện rõ rệt.
Để có thể thực hiện một ca nút động mạch tiền liệt tuyến, bệnh nhân sẽ được khám lâm sàng như: thăm trực tràng, siêu âm ổ bụng, trực tràng, chụp MRI. Chụp MRI xác định được bản đồ cấp máu cho tiền liệt tuyến là chìa khóa thành công của kỹ thuật.
Trên đây là các phương pháp điều trị ngoại khoa phì đại tiền liệt tuyến. Việc áp dụng điều trị nào tùy thuộc vào giai đoạn, kích thước, khả năng, thể trạng, tiền sử bệnh tật của bệnh nhân.
Tóm lại, cho dù phần nhiều phì đại tiền liệt tuyến chỉ bao gồm những rối loạn tiểu tiện, tuy nhiên, điều tốt nhất là khi các rối loạn này ảnh hưởng quá nhiều đến đời sống, thì tốt nhất vẫn là đến gặp bác sĩ . Qua thăm khám, các bác sĩ sẽ có hướng điều trị thích hợp. Tuyệt đối không nên thờ ơ, hoặc tự mua thuốc, tự điều trị ở nhà sẽ khiến bệnh nặng hơn, thậm chí còn nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng.