7 câu hỏi cần biết về polyp đại tràng

Như đề cập, polyp đại tràng (colon polyp) là một khối mô nhỏ phát triển nhô ra từ lớp niêm mạc của ruột già được gọi là đại tràng. Nói cách khác, polyp đại tràng là khối nhỏ các tế bào hình thành bất thường trên bề mặt, trong lòng hoặc trong thành ruột già. Thường thì các polyp này là những khối u lành tính nhưng nếu không khám, điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng như chảy máu tiêu hóa, tắc ruột hoặc thậm chí dẫn đến ung thư.

Câu hỏi 2: Có bao nhiêu loại polyp đại tràng ?
Các loại polyp khác nhau có kích thước và mức độ nghiêm trọng khác nhau. Theo một nghiên cứu dài kỳ của Mỹ thực hiện năm 2014 kết luận, polyp từ 5 milimet (mm) trở xuống ít có nguy cơ trở thành ung thư trong khi những polyp từ 1,5 đến 3,5 cm (cm) có khả năng ác tính từ 19 đến 43%.

Các dạng phổ biến nhất của polyp là polyp tăng sản và u tuyến:

Những người bị polyp đại tràng thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng cụ thể. Bác sĩ thường tìm thấy những khối u này trong các xét nghiệm thông thường hoặc xét nghiệm cho một chứng rối loạn khác. Chuyên môn đề nghị người lớn tuổi và những người có yếu tố nguy cơ mắc polyp đại tràng nên khám sàng lọc thường xuyên. Khi các bác sĩ phát hiện polyp sớm, sẽ có nhiều khả năng họ phải loại bỏ hoàn toàn khối u mà không có biến chứng.

Khi polyp đại tràng gây ra các triệu chứng, mọi người có thể nhận thấy những điều sau:

Mọi người sinh ra có thể có polyp đại tràng hoặc phát triển chúng trong suốt cuộc đời của mình. Nói như vậy có nghĩa mọi người đều có thể gặp polyp đại tràng . Đến nay y học vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra polyp đại tràng, nhưng sự xuất hiện của chúng có thể liên quan đến các yếu tố lối sống như ăn nhiều chất béo, ăn nhiều thịt đỏ, không ăn đủ chất xơ, hút thuốc lá, béo phì… Ở một số người, các yếu tố di truyền khiến tế bào ruột kết nhân lên nhiều hơn bình thường

Khả năng phát triển polyp đại tràng nếu họ có các điều kiện di truyền như mắc đa polyp tuyến gia đình (FAP), hội chứng Gardner, Hội chứng Peutz-Jeghers…Những người mắc các bệnh này có nguy cơ phát triển ung thư ở một số cơ quan, bao gồm ruột non và ruột kết.

Câu hỏi 5: Cách khám polyp đại tràng như thế nào?

Bác sĩ có thể đánh giá các yếu tố rủi ro và thực hiện khám sức khỏe. Nếu nghi ngờ polyp đại tràng,sẽ đề nghị các xét nghiệm sâu hơn. Bắt polyp đại tràng sớm có thể làm giảm nguy cơ biến chứng.

Các bài kiểm tra sàng lọc có thể bao gồm: Nội soi đại tràng, đưa một ống camera được chiếu sáng gọi là ống nội soi vào hậu môn để kiểm tra ruột kết. Sau đó, họ có thể loại bỏ bất kỳ polyp nào hoặc lấy sinh thiết, đó là nơi một mẫu mô được lấy ra và gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra dưới kính hiển vi.

Soi đại tràng sigma linh hoạt. Một phiên bản ngắn hơn của ống nội soi được gọi là ống soi đại tràng sigma được sử dụng để kiểm tra một phần hạn chế của đại tràng. Nếu bác sĩ tìm thấy polyp, họ sẽ phải thực hiện nội soi để loại bỏ chúng.

Nội soi đại tràng ảo. Đây là một thủ tục không xâm lấn, trong đó bác sĩ sử dụng các phương pháp hình ảnh để kiểm tra ruột kết. Chúng có thể bao gồm chụp X-quang, chụp CT hoặc chụp MRI. Những xét nghiệm này có thể kém nhạy cảm hơn so với xét nghiệm nội soi. Một người có thể phải nuốt dung dịch bari để làm cho hình ảnh X-quang rõ ràng hơn.

Thử phân: Các bác sĩ cũng có thể tìm kiếm sự hiện diện của máu trong phân hoặc kiểm tra DNA của phân. Tùy thuộc vào kết quả, sau đó họ có thể thực hiện nội soi để điều tra thêm.

Câu hỏi 6: Khi nào nên tiến phẫu thuật cắt polyp đại tràng?

Trong quá trình nội soi đại tràng, nếu bác sĩ phát hiện có nhiều khối polyp có kích thước lớn, đặc biệt chúng gây cho bệnh nhân đau bụng, có máu trong phân, táo bón kéo dài, buồn nôn sẽ hội chẩn để chỉ định phẫu thuật cắt bỏ, tránh nguy cơ chúng phát triển thành ung thư.

Hiện nay, cắt polyp đại tràng bằng nội soi khá  phổ biến. Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi mềm, đầu có gắn camera vào bên trong đại tràng để quan sát những vị trí tổn thương, các khối polyp và tiến hành cắt bỏ. Quy trình này thường được tiến hành qua các bước như cụ thể. Sau khi phẫu thuật xong, bác sĩ sẽ sinh thiết khối u để kiểm tra nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Sau khi loại bỏ một polyp, gửi đi xét nghiệm, nơi các chuyên gia sẽ kiểm tra ung thư.

Chuyên gia phân tích các mẫu mô sẽ kiểm tra mô polyp dưới kính hiển vi và xem nó lành hay  tiền ung thư. Khoảng thời gian được đề nghị cho lần nội soi tiếp theo sẽ dựa trên thông tin này cộng với số lượng và kích thước của khối u.Ở những người đã có khối u hoặc ung thư ruột kết, bác sĩ có thể kê toa aspirin và coxib (chất ức chế COX-2) để ngăn chặn các khối u mới hình thành. Đối với những người có tiền sử gia đình mắc polyp đại tràng, nên tư vấn di truyền để ngăn chặn sự phát triển của chúng.

Câu hỏi 7: Phòng ngừa polyp đại tràng như thế nào ?

Mọi người có thể giảm nguy cơ phát triển polyp đại tràng bằng cách áp dụng các thói quen sinh hoạt lành mạnh, chẳng hạn như: