Bác sĩ nội tiết chỉ ra biến chứng mờ mắt ở người bệnh tiểu đường

Tổng quan bệnh bệnh võng mạc tiểu đường

Bệnh võng mạc tiểu đường (Diabetic retinopathy), gọi ngắn DR là một biến chứng tiểu đường ảnh hưởng đến mắt. Nó gây ra do tổn thương các mạch máu của mô nhạy cảm với ánh sáng ở phía sau của mắt  hay còn gọi là võng mạc. Lúc đầu, bệnh DR không có triệu chứng hoặc chỉ có vấn đề về thị lực nhẹ. Tình trạng này có thể phát triển ở bất kỳ ai mắc bệnh tiểu đường loại 1 hoặc loại 2 và thâm niên mắc bệnh tiểu đường càng lâu, lượng đường trong máu càng ít được kiểm soát, thì nguy cơ biến chứng mắt dạng này khó tránh.

Giai đoạn đầu không triệu chứng nhưng khi tiến triển, sẽ xuất hiện dấu hiệu hư các đốm hoặc dây đen lơ lửng trong tầm nhìn của bạn (ruồi bay), nhìn mờ, tầm nhìn dao động, xuất hiện vùng tối hoặc vùng trống trong tầm nhìn, và cuối cùng gây mất thị lực. Có hai loại bệnh DR: Một là DR không tăng sinh, phù và thiếu máu hoàng điểm gây ra các triệu chứng thị giác với các dấu hiệu điển hình như vi phình mạch, xuất huyết võng mạc dạng chấm và vệt, xuất tiết cứng, xuất tiết bông…

Hai là DR tăng sinh, với các dấu hiệu mờ mắt, nổi nốt hoặc đèn nhấp nháy trong tầm nhìn và mất thị lực đột ngột, nghiêm trọng, không đau. Những triệu chứng này thường do xuất huyết dịch kính hoặc bong võng mạc co kéo. Phù hoàng điểm hoặc xuất huyết võng mạc có thể chẩn đoán nhanh bằng khám được trên soi đáy mắt.

Các yếu tố rủi ro, biến chứng

Bất kỳ ai mắc bệnh tiểu đường đều có thể phát triển bệnh DR. Nguy cơ phát triển bệnh về mắt có thể tăng lên nếu bị bệnh tiểu đường lâu năm, kiểm soát lượng đường trong máu kém, huyết áp cao, cholesterol cao, mang thai kỳ, thói quen hút thuốc lá…

Bệnh võng mạc tiểu đường liên quan đến sự phát triển của các mạch máu bất thường trong võng mạc và có thể dẫn đến các vấn đề về thị lực nghiêm trọng như xuất huyết thủy tinh thể, bong võng mạc, tăng nhãn áp, gây mù lòa

Khi nào đến gặp bác sĩ nhãn khoa?

Kiểm soát cẩn thận bệnh tiểu đường là cách tốt nhất để ngăn ngừa mất thị lực. Nếu bị tiểu đường, hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra mắt hàng năm với tình trạng giãn nhãn cầu - ngay cả khi thị lực của bạn có vẻ ổn. Nếu xuất hiện bệnh tiểu đường khi mang thai hoặc trước khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường.  Khi đang mang thai, bác sĩ nhãn khoa có thể đề nghị khám mắt bổ sung trong suốt thai kỳ của các mẹ bầu.

Về phòng ngừa

Không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa bệnh võng mạc tiểu đường. Tuy nhiên, kiểm tra mắt thường xuyên, kiểm soát tốt lượng đường trong máu và huyết áp, đồng thời can thiệp sớm các vấn đề về thị lực có thể giúp ngăn ngừa mất thị lực nghiêm trọng.

Nếu bị tiểu đường, hãy thực hiện những điều sau:

·       Quản lý bệnh tiểu đường tốt. Hãy biến việc ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất trở thành một phần trong thói quen hàng ngày của bạn. Cố gắng dành ít nhất 150 phút hoạt động thể dục nhịp điệu vừa phải, chẳng hạn như đi bộ, mỗi tuần. Uống thuốc tiểu đường hoặc insulin theo chỉ dẫn.

·       Theo dõi lượng đường trong máu: Cần phải kiểm tra và ghi lại lượng đường trong máu của mình nhiều lần trong ngày, hoặc thường xuyên hơn nếu bạn bị ốm hoặc bị căng thẳng. Hỏi bác sĩ tần suất bạn cần kiểm tra lượng đường trong máu.

·       Hỏi bác sĩ về xét nghiệm hemoglobin glycosyl hóa. Xét nghiệm hemoglobin glycosyl hóa, hoặc xét nghiệm hemoglobin A1C (HbA1C)  phản ánh mức đường huyết trung bình của bạn trong khoảng thời gian từ hai đến ba tháng trước khi xét nghiệm. Đối với hầu hết những người mắc bệnh tiểu đường, mục tiêu A1C là dưới 7%.

·       Kiểm soát huyết áp và cholesterol của bạn. Ăn thực phẩm lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và giảm cân thừa có thể hữu ích, nếu cần phải dùng thuốc.

·       Nếu bạn hút thuốc hoặc sử dụng các loại thuốc lá khác, hãy bỏ thuốc càng sớm. Hút thuốc và hít phải khói thuốc (hút thuốc lá thụ động) làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng tiểu đường trong đó có biến hưng DR.

·       Chú ý đến những thay đổi  thị lực. Liên hệ với bác sĩ nhãn khoa ngay  nếu thị lực của bạn đột ngột thay đổi hoặc trở nên mờ, đốm hoặc mơ hồ.

·       Hãy nên nhớ rằng, bệnh tiểu đường không nhất thiết dẫn đến giảm thị lực. Đóng vai trò tích cực trong việc quản lý bệnh tiểu đường có thể giúp bạn ngăn ngừa các biến chứng một cách lâu dài và nhiều lợi ích khác, trong đó có bệnh tim mạch, đột quỵ.