Giải pháp trị mụn trứng cá những ngày hè nắng nóng

1. Mụn trứng cá từ đâu ra?

Theo giới da liễu, trứng cá hình thành khi dầu và tế bào da chết trên da kết hợp với nhau, bít kín chân lông. Thông thường, da tự nhiên của con người tự khử tế bào chết nhưng nếu cơ thể sản xuất nhiều bã nhờn (dầu), những tế bào đó có thể bị mắc kẹt trong lỗ chân lông.

Đôi khi, vi khuẩn Cutibacterium acnes (hay Propionibacteria acnes ‘P. acnes’) cũng bị mắc kẹt trong lỗ chân lông. Khi khuẩn P. acnes phát triển quá mức trong nang lông bị tắc này sẽ gây viêm nhiễm, phát sinh sẩn, mụn mủ và tổn thương nang. Mụn trứng cá thường phổ biến nhất ở thanh thiếu niên mặc dù có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi.

Ngoài ra còn do hoạt động quá mức của hormone androgen, tăng tiết chất nhờn cao hơn so với nhu cầu của da. Do di truyền, nếu một hoặc cả hai cha mẹ bị mụn trứng cá, thì con cái cũng có nhiều khả năng bị mụn trứng cá kéo dài cho đến khi trưởng thành. Riêng phụ nữ khi chu kỳ kinh nguyệt đến, thời gian mang thai, thường là trong 3 tháng đầu của thai kỳ, nhóm mắc phải hội chứng buồng trứng đa nang… cũng dễ bị trứng cá.  Do thuốc chữa bệnh như nhóm thuốc có chứa corticosteroid, testosterone hoặc lithium… Do chế độ ăn uống, do căng thẳng, lo lắng, do vệ sinh kém, do tổn thương da, do hút thuốc lá, ô nhiễm môi trường, do mỹ phẩm v.v.
 

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, sự hiện diện của mụn có thể gây mặc cảm, và để lại vết thâm nám do vết mụn bị tăng sắc tố, làm mất cân bằng melanin khiến da mặt kém mịn và không đều màu. Nguyên nhân chính gây ra vết thâm mụn rất đa dạng, chủ yếu là do điều trị mụn quá muộn, mụn tái phát nhiều lần dẫn đến chai cứng, do vệ sinh kém, do dùng thuốc trị mụn không đúng cách…sinh viêm và để lại vết thâm.

2. Tại sao có người bị mụn trứng cá người không?

Theo một nghiên cứu năm 2021, đến nay, giới  da liễu vẫn chưa biết được nguyên nhân chính xác tại sao có những người bị mụn trứng cá, người không. Tuy nhiên, có một số yếu tố làm gia tăng bệnh, như do một số thực phẩm hoặc chế độ ăn uống bất thuận làm cho trứng cá phát triển.

• Do thay đổi nội tiết tố khi mang thai hoặc đến tuổi dậy thì.
• Do mắc hội chứng buồng trứng đa nang PCOS và các bệnh lý nội tiết khác.
• Do nghiện hút thuốc lá.
• Do mất ngủ hoặc giấc ngủ không đảm bảo thời lượng và chất lượng.
• Do stress (căng thẳng)
• Do chất tẩy trang, kem dưỡng ẩm và các sản phẩm làm đẹp khác có hàm lượng dầu hoặc hóa chất cao.
• Do dùng một số loại thuốc chữa bệnh như lithium, các loại thuốc tránh thai, thuốc chống co giật và steroid…

Thời điểm mắc mụn trứng cá cao nhất rơi vào tuổi dậy thì do cơ thể sẽ trải qua nhiều thay đổi nội tiết tố. Những thay đổi này có thể kích hoạt cơ chế sản sinh dầu, dẫn đến tăng nguy cơ mụn trứng cá. Mụn trứng cá do các nhân tố liên quan đến tuổi dậy thì thường sẽ cải thiện khi đến tuổi trưởng thành và thậm chí có thể dừng lại hoàn toàn.

3. Vài cách trị mụn trứng cá hiệu quả

Trước tiên, không nặn mụn trứng cá khi mụn đang bị viêm, tấy đỏ: Đa số bệnh nhân mụn đều thích lấy nhân mụn, tuy nhiên nên lưu ý rằng việc lấy nhân mụn không đúng cách sẽ dễ phản tác dụng, để lại sẹo xấu trên da.

Để điều trị mụn trứng cá hiệu quả, trước tiên cần hiểu rõ cơ chế hình thành mụn ở mỗi người. Để có một làn da khỏe mạnh, sạch mụn cần vệ sinh da thường xuyên và đúng cách, xây dựng một chế độ ăn uống giàu rau xanh, trái cây, uống đủ nước; đồng thời cần có một chế độ nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng, lo âu và hạn chế sử dụng các chất kích thích như hút thuốc lá.

Nếu mụn trứng cá nghiêm trọng, cần phải khám chuyên khoa da liễu. Cách trị mụn trứng cá không dùng thuốc rất đa dạng như chủ động lấy nhân mụn cồi đầu đen, đầu trắng theo quy trình chặt chẽ, vô khuẩn. Nếu lấy sai cách như khi mụn đang viêm, dùng các dụng cụ không được tiệt trùng, dùng tay hoặc khi lấy nhân mụn dùng lực mạnh sẽ làm tình trạng mụn nặng hơn và làm tăng nguy cơ bị sẹo thâm, sẹo rỗ. Chữa trị sẹo rỗ thường mất nhiều thời gian, chi phí và hầu như rất khó để đạt được 100%.

Chiếu ánh sáng sinh học giúp làm biến đổi porphyrin của vi khuẩn, tiêu diệt vi khuẩn P. acnes gây mụn, với ánh sáng đỏ giúp tăng cường lưu thông máu đến nuôi dưỡng da, tác động sâu hơn ở lớp bì, kích thích các sợi mô liên kết tăng sinh qua đó ngăn ngừa sẹo do mụn để lại. Tùy tình trạng mụn có thể kết hợp ánh sáng xanh hoặc ánh sáng đỏ để đem lại hiệu quả cao.

Đắp mặt nạ dưỡng da: Có tác dụng giảm viêm, làm sạch sâu các lỗ chân lông, tạo độ thông thoáng trên bề mặt. Người có cơ địa da nhờn nên sử dụng mặt nạ giảm nhờn, hút nhờn trong và sau điều trị. Rất đa dạng như mặt nạ hỗn hợp nghệ tươi với mật ong, mặt nạ hỗn hợp chanh với nha đam, mặt nạ khoai tây…

Lăn kim nông bằng máy giúp loại bỏ các tế bào sừng già, loại bỏ các nhân sừng gây bít tắc vùng phễu nang lông, tạo đường dẫn đưa các dưỡng chất vào sâu bên trong da, qua đó giúp kích thích tái tạo lớp tế bào da mới mịn mượt hơn và góp phần loại bỏ mụn cồi đầu đen và đầu trắng.         

Tẩy tế bào chết, kỹ thuật này phù hợp với người có cơ địa da dày sừng và da nhờn nên lưu ý về bước tẩy tế bào chết trong quy trình chăm sóc da và không được lạm dụng.

Lột da hóa chất: Phương pháp này sử dụng các sản phẩm hóa học như Glycolic acid, Mandelic acid, Trichloroacetic acid (TCA), salicylic acid, retinol,… để làm bong lớp tế bào chết trên da kết hợp giảm nhờn, hỗ trợ điều trị mụn và làm sáng da. Nếu chỉ bị mụn nhẹ thì có thể sử dụng phương pháp peel, không cần thuốc uống, thuốc thoa.

Sử dụng sản phẩm trị mụn tại nhà như sữa rửa mặt làm sạch da và trị mụn, kem thoa mụn viêm, mụn đầu đen, kem dưỡng kiểm soát nhờn… Nên tư vấn bác sĩ để chọn các sản phẩm uy tín, nguồn gốc rõ ràng, có thành phần trị mụn và phù hợp với từng loại da, tình trạng da của mỗi người.